Osada Truso odkryta została wiosną 1981 roku w trakcie przygotowań do badań powierzchniowych prowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski (M. F. Jagodziński 2017, s. 9-45). W 1982 roku przeprowadzono pierwsze badania rozpoznawczo-ratownicze, a w latach 1983-1991 oraz w latach 2000-2008 prowadzono interdyscyplinarne  (z udziałem geologów i palinologów) badania wykopaliskowe na tym stanowisku.

Z uwagi na rangę odkrycia oraz w trosce o prawidłowy przebieg prac badawczych osady Truso, powołana została Rada Programowo-Konsultacyjna której przewodniczył prof. Aleksander Gieysztor, a stałymi jej uczestnikami byli: prof. Łucja Okulicz-Kozaryn, prof. Jerzy Okulicz-Kozaryn, prof. Władysław Łosiński, prof. Władysław Filipowiak i prof. Lech Leciejewicz. Pozytywna opinia największych w Polsce specjalistów i autorytetów naukowych w zakresie problematyki wczesnego średniowiecza, odnośnie zastosowanych metod badawczych oraz interpretacji odkryć, pozwoliła już po wstępnym okresie badań, w trakcie którego przebadano stosunkowo niewielki fragment osady, podjąć szersze prace studialne nad problematyką związaną z rekonstrukcją osady Truso w formie skansenu lub repliki.

Aktualny stan wiedzy nad osadą Truso to owoc 35 lat badań, 20 sezonów wykopaliskowych i około 160 publikacji naukowych.

Odkrywca osady Truso dr Marek F. Jagodziński, w Janowie Pomorskim

Więcej na temat osady Truso i jej znaczenia możecie dowiedzieć się z książki Marka F. Jagodzińskiego – Truso. Między Weonodlandem a Witlandem. Cała publikacja dostępna jest do pobrania za darmo!

Galeria zdjęć z badań wykopaliskowych prowadzonych w Janowie Pomorskim

1982